Każdy przedsiębiorca, w tym osoba prowadząca jednoosobową działalność, ma obowiązek opłacania składek na rzecz Zakładu Ubezpieczeń Społecznych. Długi wobec tej instytucji grożą licznymi konsekwencjami. Co zrobić, gdy pojawią się zaległości w ZUS? Dostępnych jest kilka rozwiązań.
- Dług w ZUS a konsekwencje.
- Jak sprawdzić zaległości w ZUS?
- Co zrobić z zaległościami w ZUS?
- Jak obliczyć odsetki od zaległości w ZUS?
Odprowadzanie składek do ZUS to jeden z obowiązków przedsiębiorcy. Dotyczy w tym także osób pracujących w formie samozatrudnienia, czyli wszystkich, którzy prowadzą jednoosobową działalność gospodarczą.
Ich wysokość ustalona jest odgórnie. Pieniądze wpłacane na poczet ZUS trafiają do Funduszu Ubezpieczeń Społecznych. Z tych środków finansowane są różnego rodzaju świadczenia, np. zasiłek chorobowy, renty, emerytury czy zasiłek macierzyński.
Zaległości w ZUS a konsekwencje
Zgodnie z przepisami, płatnik składek ZUS powinien opłacać je zawsze terminowo, czyli:
- do 10. dnia następnego miesiąca, w przypadku osób prowadzących jednoosobową działalność gospodarczą,
- do 15. dnia następnego miesiąca, w przypadku osób zatrudniających pracowników.
Zaniedbanie tego obowiązku i powstałe wskutek tego długigrożą poważnymi i licznymi konsekwencjami, jak chociażby:
- odsetki karne wraz z kosztami upomnienia,
- koszty egzekucji, które mogą prowadzić do zajęcia rachunku bankowego,
- utrata prawa do zasiłku chorobowego czy macierzyńskiego,
- utrata prawa o dofinansowanie na rozwój działalności gospodarczej,
- utrata prawa startowania w przetargu,
- postępowanie karne,
- zagrożenie zakazem prowadzenia działalności.
Warto dodać, że utrata prawa do zasiłku dotyczy nie tylko aktualnych zaległości, ale także starszych. Bieżące opłaty zaliczane są automatycznie w pierwszej kolejności na pokrycie zadłużenia. W praktyce oznacza to, że jeżeli przedsiębiorca płaci składkę za październik, ale ma zaległości za wcześniejszy okres, np. luty – sierpień, to obecna wpłata pokryje najpierw zaległości, a nie składkę październikową.
Jak sprawdzić zaległości w ZUS?
Zaległości w ZUS nie można i nie warto ignorować. Poznanie skali zadłużenia w ZUS, tj. sprawdzenie informacji o swoim saldzie, to pierwszy krok, żeby wyjść z długów. Można to zrobić w różny sposób:
- zadzwonić na infolinię,
- udać się osobiście do najbliższej placówki ZUS,
- umówić się z doradcą płatnika składek (w każdej placówce ZUS),
- online – wchodząc na osobiste konto ZUS na Platformie Usług Elektronicznych.
Najszybciej stan konta w ZUS można sprawdzić online. Potrzebne będą dane do logowania na platformie i dostęp do Internetu. Poniżej trzy kroki, jak szukać na platformie ZUS tej informacji:
- Zaloguj się do swojego konta PUE ZUS.
- Wejdź w Zakładkę Saldo bieżące.
- Przyjrzyj się uważnie kolumnie Saldo WN. To właśnie Saldo WN obrazuje zaległości w opłaca niu składek.
Co zrobić z zaległościami w ZUS?
Rentowność działalności, przepływ gotówki pomiędzy firmą a klientami, a przede wszystkim organizacja finansów mają wpływ na dotrzymanie terminów opłacania składek ZUS i mogą być powodem niepłacenia ich na czas.
Jeśli przedsiębiorca zalega ze spłatą, jak najszybciej trzeba podjąć odpowiednie kroki. Jest kilka możliwości:
- Rozłożenie na raty
Jest możliwe, jeśli złożymy wniosek i go dobrze uzasadnimy. Na jego podstawie instytucja podejmuje decyzję, czy przedsiębiorca może spłacać zadłużenie w ratach i w jakiej wysokości. Jeśli rozstrzygnięcie będzie pozytywne dla płatnika, będzie musiał on zawrzeć porozumienie z ZUS. Warto dodać, że samo złożenie wniosku nie powoduje rozłożenia na raty. W przypadku odmowy przedsiębiorca będzie musiał spłacić całą należność.
Warto podkreślić, że o rozłożenie na raty może wnioskować tylko sam podatnik. Jeśli dług dotyczy zatrudnianych pracowników, nie ma możliwości skorzystania z układu ratalnego.
- Odroczenie terminu płatności
W przypadku, gdy przedsiębiorca zmaga się z problemami finansowymi, wówczas może złożyć wniosek o odroczenie terminu zapłaty składek ZUS. Umożliwia to uregulowanie zadłużenia w późniejszym okresie, określonym w umowie pomiędzy płatnikiem a Zakładem Ubezpieczeń Społecznych. Wniosek o odroczenie należy złożyć w ostatnim dniu terminu płatności.
- Umorzenie
Niestety taka sytuacja rzadko ma miejsce. Możliwa jest wyłącznie wtedy, gdy ZUS uzna, że płatnik jest w trudnej sytuacji nie tylko finansowej, ale też rodzinnej oraz w sytuacji stwierdzenia całkowitej nieściągalności należności.
Ile wynoszą odsetki od zaległości w ZUS?
Jeśli płatnik przekroczy termin zapłaty składek ZUS, każdorazowo naliczane są odsetki za zwłokę, które podatnik ma obowiązek uregulować. Żeby obliczyć wysokość odsetek, można skorzystać z gotowych kalkulatorów internetowych, m.in. na stronie Zakładu Ubezpieczeń Społecznych. Tam znajduje się „Kalkulator odsetkowy dla płatników składek”, który umożliwia naliczenie odpowiedniej kwoty. Odsetki za zwłokę trzeba zapłacić łącznie z zaległymi składkami za dany okres. Nieprawidłowym jest opłacenie najpierw składek, a następnie – po czasie – odsetek.
Wyliczyć odsetki można też samodzielnie. Trzeba pomnożyć kwotę zaległej składki za dany miesiąc przez liczbę dni zwłoki w jej opłaceniu i przez obowiązującą roczną stawkę procentową odsetek za zwłokę oraz podzielić otrzymany iloczyn przez 365 × 100. Odsetek za zwłokę nie nalicza się wówczas, jeśli ich wysokość nie przekracza 6,60 zł (kwota ustalona ustawowo).
Kwota odsetek = (kwota należności x liczba dni zwłoki x stopa procentowa)/(365×100)
Składki ZUS są obowiązkowe i należy je płacić terminowo. Niekiedy sytuacje losowe albo kłopoty finansowe mogą spowodować trudności w regulowaniu opłat na czas. To, co należy zawsze zrobić w podobnej sytuacji, to nie czekać i podjąć działanie. Problem nie rozwiąże się sam, a możliwości jego rozwiązania jest co najmniej kilka.
Sprawdź także: Długi z działalności gospodarczej – nie lekceważ zadłużenia