Każdy kredyt, pożyczkę, należności wobec klientów czy usługodawców należy regulować w terminie. Jeśli tego nie zrobisz, powstaje zadłużenie, a od nieterminowych płatności są naliczane odsetki ustawowe. Czym są i jak je wyliczyć?

Z tekstu dowiesz się:

Co to są odsetki ustawowe za opóźnienia?

Kiedy płacimy odsetki?

Jakie są rodzaje odsetek?

Jak obliczyć odsetki od zadłużenia?

 

Choć w teorii wszyscy powinniśmy terminowo opłacać faktury za usługi, czynsz, raty kredytów, pożyczek itp., wielu z nas zdarzyło się z różnych przyczyn tego nie zrobić. Powodem może być nagła zmiana sytuacji życiowej, choroba lub utrata pracy, a czasami po prostu roztargnienie. Nieterminowe płatności to również duży problem przedsiębiorców.

W takiej sytuacji druga strona, wobec której nie regulujemy płatności, do jakich się zobowiązaliśmy, może naliczyć odsetki ustawowe za opóźnienie w spłacie. Ich wysokość określona jest w przepisach.

Co to są odsetki ustawowe za opóźnienia?

Jeżeli kredytobiorca, osoba prywatna bądź podmioty, które kupiły usługę albo zaciągnęły kredyt, nie spłacają należności w uzgodnionym przez obie strony terminie, wówczas wierzyciel (kim jest wierzyciel tłumaczymy we wpisie blogowym TUTAJ) np. kredytodawca czy usługodawca, ma prawo naliczyć odsetki ustawowe za opóźnienia w spłacie, ponieważ nie zostały dotrzymane warunki umowy.

Podstawę prawną dotyczącą płatności odsetek ustawowych stanowi Kodeks Cywilny, a konkretnie art. 359 i 481 ustawy z 23 kwietnia 1964 r. (j.t. Dz.U. z 2017 r., poz. 459 ze zm.), które warto zacytować.

Artykuł 359 Kodeksu Cywilnego:

  • 1. Odsetki od sumy pieniężnej należą się tylko wtedy, gdy to wynika z czynności prawnej albo z ustawy, z orzeczenia sądu lub z decyzji innego właściwego organu.
  • 2. Jeżeli wysokość odsetek nie jest w inny sposób określona, należą się odsetki ustawowe w wysokości równej sumie stopy referencyjnej Narodowego Banku Polskiego i 3,5 punktów procentowych.

Artykuł 481 Kodeksu Cywilnego dotyczy odsetek za opóźnienie:

  • 1. Jeżeli dłużnik opóźnia się ze spełnieniem świadczenia pieniężnego, wierzyciel może żądać odsetek za czas opóźnienia, chociażby nie poniósł żadnej szkody i chociażby opóźnienie było następstwem okoliczności, za które dłużnik odpowiedzialności nie ponosi.
  • 2. Jeżeli stopa odsetek za opóźnienie nie była oznaczona, należą się odsetki ustawowe za opóźnienie w wysokości równej sumie stopy referencyjnej Narodowego Banku Polskiego i 5,5 punktów procentowych. Jednakże, gdy wierzytelność jest oprocentowana według stopy wyższej, wierzyciel może żądać odsetek za opóźnienie według tej wyższej stopy.

Każdego roku ogłaszane są w Dzienniku Ustaw zaktualizowane stawki odsetek ustawowych w formie obwieszczenia Ministra Sprawiedliwości.

Jakie są rodzaje odsetek?

Odsetki ustawowe naliczane są, żeby zrekompensować i zadośćuczynić wierzycielowi czas oczekiwania na płatność, a także koszty, jakie poniósł w związku z nieotrzymywaniem płatności w terminie. W przepisach można wyróżnić trzy rodzaje odsetek ustawowych:

  • odsetki należne od sumy pieniężnej (kapitałowe), naliczane od pożyczonego kapitału,
  • odsetki za opóźnienie w transakcjach handlowych – stosowane dla transakcji handlowych między przedsiębiorcami,
  • odsetki ustawowe za opóźnienie – naliczane, kiedy dłużnik spóźnia się z zapłatą, albo nie zapłacił w terminie za towar lub usługę, a w umowie nie wskazano wysokości odsetek.

Warto dodać, że w przypadku odsetek ustawowych za opóźnienie naliczane są sankcje, ale nie mogą być wyższe niż maksymalne odsetki przewidziane przez ustawodawcę.

Kiedy zapłacisz odsetki ustawowe?

Jeżeli umowa między klientami czy kontrahentami nie wskazuje jasno i nie posiada zapisów, ile powinny wynosić odsetki za opóźnienie w płatności, wówczas naliczane są odsetki ustawowe. Innymi słowy, prawo automatycznie reguluje takie sytuacje i chroni wszystkich wierzycieli w przypadku nieterminowej spłaty.

Warto podkreślić, że nie możesz tutaj liczyć na taryfę ulgową czy inne okoliczności łagodzące. Pamiętaj, że opóźnienia w płatnościach za usługi i produkty powodują po stronie wierzyciela problemy z płynnością finansową.

Jak obliczyć odsetki ustawowe?

Odsetki ustawowe posiadają wartość maksymalną. To oznacza, że nie można naliczyć dłużnikowi wyższych odsetek niż maksymalne, wyrażone w procentach od kwoty należności i wyliczone według liczby dni, które upłynęły od terminu płatności.

Jak zatem obliczyć odsetki? Prezentujemy poniżej, co należy wziąć pod uwagę:

  1. stawka odsetek umownych w danym roku,
  2. wysokość zaległości pieniężnej (należności),
  3. liczba dni zwłoki, tj. dni, które minęły od momentu upłynięcia terminu płatności należności.

Kwotę odsetek ustawowych możesz obliczyć według poniższego wzoru.

Wzór – obliczanie odsetek ustawowych (źródło www.erif.pl):

Kwota zaległości × liczba dni zwłoki × wysokość stawki odsetek ustawowych / 365.

Pomnóż kwotę należności przez liczbę dni zwłoki oraz przez wysokość danej stawki odsetek ustawowych, a następnie całą kwotę podziel przez 365 dni. Wysokość procentowa stawki odsetek ustawowych jest podawana w skali roku. Zawsze przyjmuje się wzorzec roku trwającego 365 dni, pomimo lat przestępnych, kiedy mamy 366 dni.

Możesz także skorzystać z gotowych kalkulatorów odsetkowych, które znajdują się na różnych portalach finansowych w internecie.

List od firmy windykacyjnej

Niektórzy przedsiębiorcy nie mają odpowiednich narzędzi i zasobów, by samodzielnie przypominać osobom zadłużonym o zaległych należnościach. Wtedy zwracają się o pomoc do firmy windykacyjnej. To dobra wiadomość. Firma windykacyjna rozłoży zadłużenie na dopasowane do twojej sytuacji życiowej raty oraz ustali harmonogram spłat. Pamiętaj jednak, by nie unikać z nią kontaktu. W czasie twojej bezczynności odsetki ciągle rosną. Lepiej zatem porozumieć się z firmą windykacyjną i szybko spłacić zadłużenie.

Sprawdź, co to znaczy, że firma windykacyjna przejęła Twój dług.

Poleć artykuł