Kiedy kupujesz sprzęt na raty czy zaciągasz pożyczkę na inny cel, automatycznie stajesz się dłużnikiem. Firma, która pożyczyła pieniądze, będzie twoim wierzycielem do czasu, aż spłacisz zadłużenie. Jakie prawa ma wierzyciel i jaka jest zależność pomiędzy nim a dłużnikiem?

Z artykułu dowiesz się:

Kiedy dług, a kiedy wierzytelność?
Wierzyciel – kto to?
Jakie prawa ma wierzyciel?
Obowiązki wierzyciela
Ugoda wierzyciela z dłużnikiem

 

Kiedy dług, a kiedy wierzytelność?

Dług i wierzytelność powstają w tym samym momencie. Dotyczą tego samego zobowiązania, ale z pozycji dłużnika nazywane jest ono długiem, a z pozycji wierzyciela – wierzytelnością. Dwa pojęcia – wierzyciel i dłużnik, choć bardzo ze sobą związane, niestety często są mylone. Tymczasem to dwie przeciwstawne strony tej samej sprawy. Jeżeli zaciągnąłeś kredyt jesteś dłużnikiem. A kiedy nie będziesz spłacał długu, na pewno upomni się o to wierzyciel, który pożyczył środki na określony cel.

 

Wierzyciel, czyli kto?

Choć w przepisach nie znajdziemy definicji wierzyciela, to na podstawie kodeksu cywilnego można stwierdzić, że jest nim podmiot, który pożycza dłużnikowi pieniądze. Tym samym poprzez udzielone świadczenie finansowe (kredyt, pożyczka, zakup na raty, leasing etc.) wchodzi z nim w stosunek prawny.

Po stronie osoby, która posiada zobowiązanie, powstaje wówczas dług, a po stronie wierzyciela należność. W efekcie dłużnik powinien spełnić obowiązek względem wierzyciela. Przykładowo – kiedy zaciągamy kredyt, bank staje się wierzycielem, a my jako kredytobiorca – dłużnik mamy obowiązek go spłacić.

 

Wierzycielem może być:

  • bank, który udzielił dłużnikowi kredytu na podstawie umowy kredytowej,
  • instytucja pożyczkowa, która udzieliła dłużnikowi pożyczki na podstawie umowy pożyczkowej,
  • osoba prywatna – przyjaciel, znajomy albo członek rodziny, który pożyczył pieniądze i może domagać się ich zwrotu,
  • inny przedsiębiorca, np. operator telefoniczny, który świadczy usługi i na tej podstawie ma prawo żądać opłat.

Jeśli nie uregulujemy płatności za usługi, nie zwrócimy pożyczki, czy nie spłacimy kredytu albo nie oddamy pożyczonych pieniędzy, wierzyciel ma prawo naliczyć odsetki karne. Jeśli zdarzy się, że z jakichś powodów dłużnik nie może regulować należności w terminie, warto wówczas rozmawiać z wierzycielem i szukać rozwiązań w drodze negocjacji.

Jakie prawa ma wierzyciel?

Opóźnienia spłaty w terminie, wskazanej w umowie albo na fakturze, uprawnia wierzyciela, by domagać się od dłużnika natychmiastowego spełnienia zobowiązania finansowego i zwrotu należności. Może wysyłać ponaglenia i wezwania do spłaty zobowiązania albo zlecić wyegzekwowanie długu firmie windykacyjnej.

Wierzyciel ma prawo:

  • Zbyć wierzytelności przez cesję na rzecz innego podmiotu, np. firmy windykacyjnej.

Może to zrobić bez zgody dłużnika. Nabywca wierzytelności staje się wówczas wierzycielem wobec dłużnika, podobnie jak pierwotny właściciel długu.

  • Dochodzić roszczeń na drodze sądowej i egzekwowanie spłaty zadłużenia.

Sąd wyda wówczas wyrok, który stanie się podstawą do wszczęcia egzekucji komorniczej.

  • Wybrać i zlecić sprawę dowolnemu komornikowi.

Wyjątek stanowi sytuacja, gdy prowadzona jest egzekucja związana z nieruchomościami. Przy dokonaniu wyboru komornika, obowiązkiem wierzyciela jest złożenie wniosku o rozpoczęcie egzekucji i pisemne oświadczenie o korzystaniu z prawa wyboru komornika.

  • Zlecić komornikowi poszukiwanie majątku dłużnika, z którego można ściągnąć dług.
  • Naliczać odsetki za niewywiązanie się z umowy.
  • Podpisać ugodę z dłużnikiem.

Obowiązki wierzyciela wobec dłużnika

Każdy obywatel, konsument czy firma ma prawa, ale równocześnie obowiązki. Nie inaczej jest w przypadku wierzyciela. Najważniejsze z nich to:

  • przeprowadzenie egzekucji prawidłowo – wierzyciel we wniosku musi wskazać, jakie czynności powinien podjąć komornik,
  • zwrot środków, które zostały nienależnie wyegzekwowane, np. doszło do niesłusznego zajęcia środków.
  • wskazanie we wniosku majątku dłużnika, z którego ma zostać wykonana egzekucja,

Ugoda wierzyciela z dłużnikiem

Trzeba pamiętać, że dłużnik i wierzyciel w zasadzie mają wspólny cel – spłata długu w przypadku dłużnika i odzyskanie wierzytelności w przypadku wierzyciela.

Stąd warto dążyć do podpisania ugody, zamiast spotykać się na drodze sądowej. Pozwala to uniknąć niepotrzebnego stresu i kosztów. Jest to też szybszy sposób na odzyskanie pieniędzy dla wierzyciela, a dla dłużnika – wyjścia na prostą i rozwiązania trudnej sytuacji związanej z zadłużeniem.

 

Może Cię również zainteresować:

Firma windykacyjna przejęła Twój dług – co to znaczy?

W jaki sposób rozmawiać z bliskimi o długach?

Jak sprawdzić zadłużenie?

Poleć artykuł