Przysługuje Ci spadek po krewnym lub innej osobie, która zapisała Ci majątek w testamencie? Zanim przyjmiesz go w pełni, koniecznie zapoznaj się z innymi opcjami. Może się okazać, że ustrzeże Cię to przed płaceniem za cudze długi. Takim rozwiązaniem jest spadek z dobrodziejstwem inwentarza. Na czym polega?
Odziedziczenie spadku w wielu przypadkach może polepszyć Twoją sytuację finansową. W pierwszym odruchu możesz chcieć przyjąć go wprost, poprzez przyjęcie proste. Jeżeli jednak istnieje jakiekolwiek podejrzenie, że spadkodawca mógł posiadać długi, wstrzymaj się z decyzją. Masz 6 miesięcy na dokonanie wyboru. W tym czasie zapoznaj się z innymi opcjami.
Zasady dziedziczenia długów
Masz 3 rozwiązania kwestii spadkowych do wyboru. Możesz:
- Przyjąć spadek wprost – otrzymujesz w ten sposób cały dziedziczony majątek, ale razem z długami;
- Odrzucić spadek w całości – wtedy nie dziedziczysz ani majątku, ani długu, ale wtedy przechodzi on na kolejne osoby;
- Przyjąć spadek z dobrodziejstwem inwentarza – na czym to polega, dowiesz się z dalszej części tekstu.
Spadek z dobrodziejstwem inwentarza – co to znaczy?
Jeśli przyjmiesz spadek z dobrodziejstwem inwentarza, nadal odpowiadasz za długi osoby, która Ci go zapisała, ale tylko do wysokości wartości wszystkich dziedziczonych aktywów. Jeśli kwota zadłużenia jest wyższa niż np. wartość odziedziczonego domu, nie musisz regulować tej nadwyżki. Jest to zabezpieczenie, które chroni spadkobierców przed długami, o których nie wiedzieli przyjmując spadek.
Jak przyjąć spadek z dobrodziejstwem inwentarza?
Od 2015 r., czyli po przyjęciu nowelizacji prawa spadkowego, taki rodzaj przyjęcia spadku jest opcją domyślną. Oznacza to, że jeśli w ciągu 6 miesięcy nie zdecydujesz inaczej, odziedziczysz majątek właśnie z dobrodziejstwem inwentarza. Nie stresuj się więc, jeśli z jakichś względów umknęła Ci informacja o odziedziczonym spadku. Jeśli spadkodawca był zadłużony, wszelkie długi spłacisz po spieniężeniu przejętego majątku.
Przykład:
Syn otrzymał w spadku po zmarłym ojcu środki na koncie bankowym w wysokości 20 tys. zł oraz samochód o wartości 30 tys. zł. Okazało się jednak, że zmarły miał również 100 tys. zł długu. W takiej sytuacji, jeśli syn zdecydował się na przyjęcie spadku z dobrodziejstwem inwentarza, odpowiada za spłatę długu do wysokości 50 tys. zł – czyli sumy wartości odziedziczonego majątku. Jeśli zdecydowałby się na przyjęcie spadku wprost, ciążyłby na nim obowiązek spłaty także pozostałych 50 tys. zł.
Kiedy opłaca Ci się przyjąć spadek z dobrodziejstwem inwentarza?
Jeżeli masz świadomość, że osoba, która zapisała Ci spadek, miała jakieś długi, ale nie wiesz, w jakiej wysokości, to spadek z dobrodziejstwem inwentarza jest dobrym rozwiązaniem. Podobnie, jeśli nie masz pojęcia, czy spadkodawca był zadłużony. Wtedy niczym nie ryzykujesz, możesz jedynie zyskać. Oczywiście masz także możliwość całkowitego odrzucenia spadku, ale wówczas długi nie znikają. Może je odziedziczyć kolejna osoba w kolejce do przyjęcia spadku.
Kolejność dziedziczenia
Jeśli spadkodawca nie zostawił testamentu, kolejność dziedziczenia określa ustawa Kodeksu cywilnego w art. 931-940.
W ustawowej kolejności dziedziczą:
- małżonek i dzieci spadkodawcy
- gdy dziecko spadkodawcy nie dożyło spadku, jego część spadkowa przechodzi na jego dzieci
- w sytuacji, gdy spadkodawca nie miał małżonka, spadek przejmują jego rodzice
- gdy jeden lub oboje z rodziców nie dożyją spadku, ich część przejmuje rodzeństwo spadkodawcy
- jeżeli rodzeństwo nie dożyło spadku, ich część przypada jego dzieciom
- jeśli rodzeństwo odrzuciło spadek, ich część również przypada jego dzieciom
- w przypadku, gdy spadkodawca nie miał ww. krewnych, spadek przypada jego dziadkom
- gdy wszyscy spadkobiercy odrzucą spadek, otrzymuje go gmina, gdzie spadkodawca mieszkał przed śmiercią
- brak możliwości ustalenia tego adresu lub gdy spadkodawca przed śmiercią mieszkał za granicą oznacza, że spadek przejmuje Skarb Państwa.
Spadek z dobrodziejstwem inwentarza a długi
Jeśli zdecydujesz się przyjąć spadek z dobrodziejstwem inwentarza, sprawdź niezwłocznie możliwości spłacenia długu. W tym celu skontaktuj się z wierzycielem lub firmą windykacyjną, która przejęła zadłużenie. Zyskasz możliwość zadecydowania, czy spłacisz cały dług od razu, czy wolisz rozłożyć go na raty. Im szybciej jednak to zrobisz, tym szybciej pozbędziesz się cudzego długu.
Więcej na temat możliwości współpracy z firmą windykacyjną dowiesz się z naszych poprzednich tekstów:
Jak napisać wniosek o rozłożenie długu na raty?
Kiedy możesz renegocjować z firmą windykacyjną warunki spłaty zadłużenia?
Co się bardziej opłaca – spłata długu w ratach czy jednorazowa?